Onlangs gaf de oudheidkundige vereniging Arent thoe Boecop een boek uit, waarin de geschiedenis van de Elburger joodse gemeenschap beschreven wordt. Historicus Willem van Norel heeft vijf jaar onderzoek gedaan, geschreven en gewerkt aan dit omvangrijke werk. De inhoud van het boek beschrijft uitgebreid de basis van Museum Sjoel Elburg, t.w.  de joden die door de eeuwen heen in Elburg hebben gewoond.

Het overgrote deel van het boek wordt in beslag genomen door de verhalen over de diverse joodse inwoners van Elburg, die in twee categorieën zijn op te delen: de joden die hier woonden en werkten en de joden die tijdens de Tweede Wereldoorlog in Elburg zaten ondergedoken. De meeste verhalen gaan over gewone mensen en schetsen een goed tijdsbeeld van een klein provinciestadje als Elburg en de rol van joden in de lokale samenleving.

Het boek laat zien dat de joden volledig binnen de Elburger maatschappij waren geïntegreerd. Ze namen volop deel aan het sociale leven. De Elburgers respecteerden “hun” joden en diens gebruiken. Het was zelfs zo dat Koninginnedag op een gegeven moment niet op zaterdag werd  gevierd uit respect voor de sabbat, de rustdag voor de joden.

Duidelijk was dat de joden zich vrij binnen de Elburger gemeenschap konden bewegen. Veel huizen en locaties in de stad hebben nog steeds een duidelijke link naar een joods verleden.“Joods leven in Elburg” toont elk detail en elke link die in de stad te vinden is. Het boek is daarom een belangrijke informatiebron voor iedereen die zich wil  verdiepen in de historie van de Elburger binnenstad.

Uiteraard kon de schrijver niet om de oorlogsjaren heen. Uitgebreid beschrijft hij hoe het de Elburger joden verging op weg naar hun vernietiging. Slechts één van de weggevoerden overleefde de oorlog. Gelukkig waren er Elburgers die hun eigen veiligheid en zekerheid op het spel zetten om joden te redden. Van Norel beschrijft de onderduikadressen en vertelt de verhalen van de onderduikers en van de mensen die hen onderdak gaven.

Het 450 pagina’s tellende werk is behalve met verhalen ook gevuld met prachtige foto’s, complete stambomen en overzichtelijke tabellen. De algemeen geldende joodse gebruiken zijn waar nodig beschreven en toegelicht, hetgeen het boek tot een compleet naslagwerk maakt. De inhoud geeft daarbij verbreding en verdieping aan hetgeen te zien is in Museum Sjoel Elburg.‘Joods leven in Elburg’ is verkrijgbaar in Museum Sjoel Elburg voor € 29,50