Terugkijkend op 2019 mogen we met voldoening vaststellen dat het een goed jaar is geweest voor Museum Sjoel Elburg: met wisseltentoonstellingen, lezingen, cursussen en wandelingen door joods Elburg. En met aandacht voor jongeren. Tientallen leerlingen uit het basis- en voortgezet onderwijs bezochten ons museum.

Intussen maakt Nederland zich massaal op voor de herdenking van 75 jaar vrijheid. Ook Museum Sjoel Elburg doet mee met een aantal projecten. Tot en met 4 januari 2020 kan in ons museum de tentoonstelling “Minje, Een eerbetoon aan overleving” van de kunstschilder Sam Drukker worden bezocht. Een aanrader voor wie deze nog niet zag! Deze intieme tentoonstelling bestaat uit tien geschilderde portretten van joodse mannen die de Tweede Wereldoorlog nog bewust hebben meegemaakt, en uit zestien getekende voorstudies in inkt op papier.

Waarom schrijf je me niet
Van 10 januari tot en met 14 maart 2020 loopt de educatieve tentoonstelling “Waarom schrijf je me niet?” Deze expositie gaat over vijf mensen tijdens hun leven voor en tijdens de Tweede Wereldoorlog. We volgen hen door Duitsland, Nederland, de kampen en getto’s in Polen tot aan hun dood of bevrijding. De expositie laat zien hoe hun privacy en identiteit werd afgenomen, dat zij geen idee hadden wat hen te wachten stond en geen mogelijkheid hadden aan hun lot te ontkomen. In de tentoonstelling wordt ingegaan op de vraag welke betekenis hun verhaal heeft voor nu.

Vermoorde kunst
Daaropvolgend bieden we van 24 maart tot en met 19 september 2020 de indrukwekkende tentoonstelling “Vermoorde kunst” aan, in samenwerking met het Noord-Veluws Museum in Nunspeet. “Vermoorde kunst” is een expositie van kunstwerken van Nederlandse joodse kunstenaars die zijn vermoord tijdens de Shoa. De werken die te zien zijn, zijn afkomstig uit diverse - deels niet eerder geëxposeerde - collecties van particuliere verzamelaars en uit de collecties van het Joods Historisch Museum, het Frans Hals Museum en Museum Kranenburg. In ons museum komen werken van Else Berg en Mommie Schwarz.

Max van Dam. Mahler komm ‘raus
In september schakelen we over naar “Max van Dam. Maler komm ’raus”, 26 september 2020 tot en met 9 januari 2021. De joodse kunstschilder Max van Dam werd op 19 maart 1910 geboren in Winterswijk. Hij volgde opleidingen in Amsterdam en Antwerpen, moest onderduiken, maar bleef schetsen en portretten vervaardigen. Ook toen hij naar Frankrijk vluchtte, bleef hij schilderen en zelfs in concentratiekamp Sobibor, waar hij uiteindelijk werd vermoord, ging hij door met schetsen.

Gedichtenbundel
Het bestuur van de Stichting Museum Sjoel Elburg geeft in 2020 een unieke bundel gedichten uit van de Nederlandse auteur Clara Asscher-Pinkhof, bekend onder meer van “Danseres zonder benen” en “Sterrekinderen”. Deze prachtige niet eerder gepubliceerde gedichten zijn vertaald door Esther Rozendaal-van Belle. De presentatie van het eerste exemplaar vindt plaats op donderdag 13 februari 2020 om 14.30 uur in Museum sjoel Elburg.

Onderduik op de Veluwe
Een documentaire van 20 minuten, een lesbrief, een wandeling langs enkele onderduikadressen en een fietstocht langs onderduiklocaties in de regio - samen een fors project voor de tentoonstellingscommissie van ons museum. De documentaire, de lesbrief en de wandeling langs onderduikadressen zijn bedoeld voor leerlingen uit de groepen 7 en 8 van de basisschool. De educatiecommissie van ons museum en een aantal leerlingen werkt aan dit educatieve project mee. Jesse Moling, de jeugdburgemeester van Elburg, heeft op verschillende onderduiklocaties interviews afgenomen, onder meer in Het Verscholen Dorp en in Oosterwolde. Nederland telde eind 1944 ruim 350.000 onderduikers, onder wie 28.000 joden. Bep de Waard-Ruijs van de tentoonstellingscommissie: “We willen dat de leerlingen beseffen dat onderduiken voor onderduikers én voor onderduikgevers een gevaarlijke activiteit was. Regelmatig werden er razzia’s gehouden. Ook willen we hen meegeven dat er anno 2020 nog in tal van landen mensen op de vlucht zijn voor machthebbers.”

Fietstocht
Met de fietstocht wordt in 2020 aangesloten bij het project Open Joodse Huizen. Bep de Waard-Ruijs: “We gaan een fietsroute samenstellen langs meerdere onderduikadressen in de regio. Met de fietstocht willen we de deelnemers kennis laten maken met een aantal onderduiklocaties tussen Noordeinde en Het Verscholen Dorp in Vierhouten.”