Dinsdag t/m zaterdag van 11.00 tot 17.00 uur geopend

Brieven van opa Stern

Je wordt vervolgd en je wilt onderduiken, maar het mankeert je aan een goed adres. Het was de tragiek van vele joden in de Tweede Wereldoorlog in Nederland.

Niek van der Oord houdt op 2 mei in de Elburger Ichthuskerk in het kader van 5 mei de Sjoellezing onder de titel ‘Het mankeert ons aan een goed adres.’ Met de titel verwijst hij naar een opmerking in een van de brieven van zijn opa uit de Tweede Wereldoorlog. Opa Stern en zijn vrouw dreven het bloeiende modehuis Stern in Assen. Toen de Duitse bezetter het net om de joodse burgers almaar strakker aantrok, zocht opa Stern een onderduikadres. En dat was er niet. Opa en oma Stern correspondeerden met hun drie dochters Hetty, Jenny en Leny, en met anderen. Meer dan tachtig brieven bleven bewaard. Zij vormden de basis van het boek dat kleinzoon Niek van der Oord in 2000 zou publiceren onder de titel ‘Het mankeert ons aan een goed adres’.

Verjaardag 5 mei
Jenny Stern overleefde de oorlog dankzij zeven onderduikadressen. In 1945 kon zij in Sint Augustinusga de bevrijding meemaken. ‘Voor mijn moeder is 5 mei een heel bijzondere dag, want het is tevens haar verjaardag. Ze hoopt 5 mei 93 jaar te worden’, vertelt Van der Oord. Opa, oma en dochter Leny overleefden de oorlog niet. Ze werden 20 april 1943 weggevoerd vanuit Westerbork en drie dagen later in Sobibor vermoord. Jenny overleefde de oorlog net als haar zus Hetty, dankzij een ontsnapping (september 1943) uit Westerbork die haar vader had geregeld. ‘De opzichter van de buitendienst was behulpzaam bij de ontsnapping. Mensen van het verzet pikten haar in de buurt van het kamp op in een auto.’

Kantelpunt
De ontdekking van die vele authentieke brieven rond 1995 zette het leven van Niek van der Oord volledig op zijn kop. ‘Ik werd letterlijk ziek van de brieven. Maar het werd voor mij wel een kantelpunt. Voordien was ik vanwege mijn joods zijn in de kast gebleven. Daarna wist ik: hier moet ik iets mee doen.’ Het resulteerde onder meer in het boek ‘Het mankeert ons aan een goed adres’ dat het levensverhaal is van zijn moeder Jenny Stern. Tegelijkertijd kwam er een documentaire op tv die aan zeggingskracht nog niets heeft ingeboet. Tijdens de lezing van 2 mei in de Ichthuskerk in Elburg laat Van der Oord fragmenten zien van een documentaire die destijds aan het boek werd gewijd. ‘En die aan zeggingskracht nog niets heeft ingeboet’, aldus Niek van der Oord.

Boek
Het boek is uitverkocht, maar Niek van der Oord heeft nog een aantal exemplaren die hij graag verkoopt aan de liefhebber. En dat kan na de lezing die hij donderdag 2 mei houdt op uitnodiging van de Vrienden van Museum Sjoel Elburg. Aanvang 19.30 uur. De toegang is gratis. Vanwege de kosten wordt er na afloop een collecte gehouden. Plaats: Ichthuskerk, Vrijheidsstraat 1 te Elburg (parkeren op kerkplein Ichthuskerk of parkeerterrein Aldi).