Ze gaf cursussen Bijbels Hebreeuws in Museum Sjoel Elburg. En niet alleen Hebreeuws; ook verzorgde ze een kennismaking met de Hebreeuwse Bijbel en bood ze een introductie van de literatuur in de Hebreeuwse Bijbel: dr. Gieneke Sneller-Vrolijk. “Ik ga er altijd vanuit dat je nog heel veel te leren hebt.”

Mevrouw dr. A.E.M.A. Sneller-Vrolijk groeide op in Argentinië en studeerde onder andere Semitische talen en culturen aan de Universiteit Leiden en archeologie aan de universiteit van Jeruzalem. Zij promoveerde in 2003 op een onderzoek naar de oudste Sefardisch-Joodse vertalingen van het boek Ruth. Ze heeft ruim veertig jaar ervaring als docent Bijbels Hebreeuws en Oude Testament aan verschillende theologische opleidingen. Zij is medeauteur van de Studiebijbel van het Oude Testament van het Centrum voor Bijbelonderzoek te Doorn. Haar specialisme ligt op het gebied van oude Bijbelvertalingen van de Sefardische Joden, vanuit het Hebreeuws vertaald in het Ladino of Judeo Español.

U groeide op in Argentinië, hoe vormde dit land uw identiteit?
“Ik was zes jaar toen mijn ouders naar Argentinië emigreerden. Ik groeide er op en ging er naar school. Dat maakte mij Argentijns. Als we als gezin alleen waren, spraken we Nederlands. Ook spreek ik het ‘Argentijns’, het typische Spaans van Argentinië. Je verleert het Nederlands niet, maar het vlot en vloeiend spreken verlies je gaandeweg. Mijn ouders keerden in de jaren zeventig terug. Zelf kwam ik in de jaren tachtig naar Nederland. Ik heb er dus heel lang gewoond en heb er veel contacten. Ik ga er regelmatig heen. Ik ben niet godsdienstig opgevoed, maar kwam tot bekering in een evangelische gemeente, waardoor ik belangstelling kreeg voor de Bijbelse talen. Eerst ben ik begonnen met een studie klassieke talen en in Leiden maakte ik de ommezwaai naar Semitische talen en culturen met Hebreeuws als hoofdvak en daarnaast het Aramees. Dat was omdat ik de Bijbel in de oorspronkelijke taal wilde leren begrijpen. Ik vind bijvoorbeeld dat je de Hebreeuwse Bijbel tegen de achtergrond van het oude Nabije Oosten moet lezen.”

Welke Bijbelvertaling heeft uw voorkeur?
“Als eerste pak ik altijd de Hebreeuwse Bijbel voor persoonlijke studie of de voorbereiding van een preek. Je leest een tekst soms in het Hebreeuws toch weer anders dan in een vertaling.”

U werkte mee aan de Herziene Statenvertaling.
“Dat was een bijzonder project waar ik met veel plezier aan heb meegewerkt. Je probeert de Statenvertaling zo getrouw mogelijk over te zetten. En toch moet de tekst in het coloriet van de Statenvertaling blijven – wat betekent dat je in bepaalde gevallen een aanpassing moet maken. Persoonlijk zou ik het liefst een geheel nieuwe vertaling maken. De Statenvertaling is een belangrijk literair monument in de tijd waarin die tot stand kwam. Laat de Statenvertaling de Statenvertaling zijn; als je eraan gaat tornen, is het geen Statenvertaling meer. Hoe ver kun en mag je gaan met hertalen? Dat zijn vragen die mij bezighouden. Met een nieuwe vertaling ga je uit van de grondtekst.”

U vertaalde de Hebreeuwse Bijbel als Studiebijbel. Dat was dus toch een ‘eigen’ nieuwe vertaling?
“De Studiebijbel Oude Testament is een zelfstandige vertaling van de Hebreeuwse Bijbel, in twaalf banden. Het is vooral een werkvertaling, waarbij ik woord voor woord heb vertaald en bij de vertaling verschillende mogelijkheden aangeef. Ik hoor vooral van voorgangers dat zij er heel veel gebruik van maken.”

U bent al lang in dit vak bezig.
“Er valt telkens wel wat nieuws te ontdekken, zoals nieuw tekstmateriaal. Ik ga er altijd vanuit dat je nog heel veel te leren hebt; ik zal nooit zeggen dat ik klaar ben. Ook ben ik er al zoveel jaren mee bezig en is het Hebreeuws zo’n deel van mijn wezen geworden.”

Kunt u een voorbeeld geven van een taalvondst?
“In Psalm 137:5-6 staat ‘Indien ik u vergeet, o Jeruzalem! Zo vergete mijn rechterhand zichzelve! Mijn tong kleve aan mijn gehemelte…’ Hoe moet je dat nou zien? Dan ontdek je in een andere, verwante Semitische taal dat het weleens ‘verdorren’ kan betekenen. Zo verdorre mijn rechterhand en mijn tong kleeft aan mijn gehemelte. Je geeft door middel van een homograaf werkwoord dat bekend is met de betekenis ‘vergeten’ aan dat het hier verdorren kan betekenen. Ik vind het zo mooi om dit aan studenten te laten zien.”

Boodschap
Sneller komt ook in gemeenten, van PKN tot evangelisch, als spreker en verkondiger van de door haar zo geliefde vreugdevolle boodschap van de Bijbel. “Je wordt uitgenodigd om de Bijbel te openen en uit te leggen, en dat biedt prachtige kansen om het Evangelie te verspreiden.” Door de coronabeperkingen verzorgt ze momenteel vanuit haar woonplaats Wezep veel onlinediensten in Spaanstalige landen als Argentinië en Spanje.

Klik hier voor het artikel “Hebreeuws leren volgens de methode van Gieneke Vrolijk” of ga naar de website van Gieneke Sneller-Vrolijk. https://www.leerbijbelshebreeuws.nl/