De opening van de nieuwbouw van museum Sjoel Elburg werd verricht door Prinses Máxima. Het was haar eerste bezoek aan Elburg. Voordat prinses Máxima de Sjoel binnen ging, hield opperrabbijn Jacobs een toespraak.
Dit is de tekst van opperrabbijn Jacobs:
‘Het is een plechtig en feestelijk moment.
Ik ga terug in mijn gedachten naar het moment dat ik de mezoeza, het kokertje met/zonder perkament, op de deurpost van de synagoge mocht aanslaan. Het kokertje als symbool van het lichaam, het omhulsel, en het ontbrekende perkament met de Bijbelteksten, als symbool van de ziel en bezieling. De ontzielde sjoel van Elburg. Zij die hier bijeen hadden moeten komen werden op brute wijze uit ons midden weggerukt.
En daarom is de Sjoel Elburg zo essentieel. Het toont wat er kon gebeuren, het laat zien wat we hebben laten gebeuren…..
Het aantal bezoekers is indrukwekkend groot. De Sjoel Elburg levert meer dan een positieve bijdrage aan de basis van een multiculturele samenleving. Een samenleving waar voor ieder plaats hoort te zijn, een gemeenschap die tolerantie hoog in het vaandel heeft, maar een maatschappij die tegelijkertijd fanatiek intolerant dient te zijn en collectief weigert groeperingen te accepteren die weigeren andersdenkenden te aanvaarden. Ook tolerantie moet zijn beperkingen kennen en beseffen.
„Wat u, dames en heren, vrijwilligers van de sjoel Elburg presteert is zonder meer indrukwekkend! Uw grote betrokkenheid bij het Elburgse Synagoge Museum heeft mij en velen uit de Joodse gemeenschap ontroerd. Een ongeëvenaarde inzet, waarvoor ik mijn bewondering op deze belangrijke dag wil uitspreken. Dankzij u kan het museum op professionele wijze functioneren, is er continuïteit. De vele bezoekers die hier hun belangstelling hebben getoond en de tallozen die deze bijzondere plek nog zullen bezoeken om kennis te maken met de recente geschiedenis van Elburg, kunnen dat vooral dankzij uw enthousiasme. Het is in één woord: geweldig. Maar het overstijgt de muren van Elburg. De bezoekers worden hier opgevoed en geconfronteerd met het gevaar van wat mensen elkaar kunnen aandoen, als ze vanuit een verkeerde optiek de medemens en dus de samenleving beschouwen.
Aan mij de eer om de jongeren nu te vragen om de poort te openen. En dan zegt het programma dat ik Hare Koninklijke Hoogheid prinses Máxima mag uitnodigen om als eerste door de poort naar binnen te gaan en hiermee de feestelijke opening te verrichten. Direct gevolgd door de Commissaris van de Koningin, de burgemeester en de voorzitter van Sjoel Elburg
Maar ik ben zo vrij om het zorgvuldig opgestelde protocol te wijzigen.Wij zijn vandaag naar Elburg gekomen – naar deze historische plek – met blijdschap dat de Museum Sjoel er is gekomen en vandaag officieel wordt geopend door Hare Koninklijke Hoogheid prinses Máxima.
In vroeger tijden liepen de Joden van Elburg die naar hun sjoel gingen door deze poort. Vele generaties die hier hebben gewoond hebben via deze poort hun sjoel betreden. Nu niemand meer. Niemand van hen. Want de door hen gewenste kinderen zijn of nooit geboren of ze zijn vermoord. Het is ook met die gedachte dat wij hier zijn.
Koninklijke Hoogheid. Ik ben zo vrij om u na de opening van de poort door de kinderen te verzoeken om niet meteen door de poort naar binnen te gaan, maar kort, en ik zal de tijd aangeven, voor de poort stil te staan. Fysiek en geestelijk een korte doodse stilte te betrachten opdat u daarna met vreugde binnentreedt. Verleden en toekomst komen dan samen, dankbaarheid voor het heden en pijn voor het verleden.
Lieve kinderen: open de poort en daarna staan we allen even stil, een minuut, en denken aan de Joodse Gemeente Elburg, die niet meer is.’
Elburg, 13 juni 2012