Dinsdag t/m zaterdag van 11.00 tot 17.00 uur geopend

Oldebroek – Oude Dijk 19 – G. J. van de Bosch

Het Rotterdamse echtpaar Aron en Chaja Kleinman-Tochterman duikt in 1943 onder bij Gerrit Jan en Willempje van den Bosch-Schoonhoven op Oude Dijk 19 in Oldebroek. Hoe lang ze bij Van den Bosch blijven is niet bekend. Bij de bevrijding van Elburg verblijven Aron en Chaja bij J. Hulsman, Vischpoortstraat 24. Hun dochters Dientje en Marietje zijn elders in Oldebroek ondergedoken.

In de zomer van 1944 is Marietje enkele weken ondergedoken bij veeverloskundige Gerrit van de Streek op Kerkstraat 5 in Oldebroek. In jullie 1944 is Marietje met haar zus Dientje ondergedoken bij Kees Bruijnes aan de Groote Woldweg in Oosterwolde. De meisjes worden op 6 juli bij een razzia opgepakt en samen met andere arrestanten, met paard en wagen, naar Wezep gebracht. Ter hoogte van de Kamperveense melkfabriek zijn de arrestanten bevrijd. Dientje en Marietje vluchten weg en duiken vervolgens onder bij ds. J. H. Kuypers in Mastenbroek. Bij de bevrijding van Oldebroek verblijven de meisjes bij H. van Ommen, Bovenheigraaf 34 in Oldebroek. Wanneer ze daar zijn ondergedoken is (nog) niet bekend.

In het boek Oldebroek in Oorlogstijd is vermeld dat bij Gerrit Jan van den Bosch in oktober 1944 de Duitse jood Gerard is ondergedoken. Hij slaapt in een ondergrondse hut in de kippenschuur. Overdag is hij bij de familie in huis. Op 11 oktober krijgt Gerard een logé in zijn schuilhut: de Engelse legerpredikant George A.F. Pare. Pare is op 17 september in het kader van Operatie Market Garden naar Nederland gekomen. Deze operatie mislukt. Pare weet uit handen van de Duitsers te ontsnappen en komt via Epe en ’t Harde in Oldebroek. Later brengt ds. Otto Veening hem naar Elburg.

Gerard overleeft de oorlog in Oldebroek. Waarschijnlijk bij Johannes Vaessen, Bovendwarsweg 98. Daar verblijft in april 1945 een joodse man die in Berlijn geboren is met de naam Gerhard Brandt.

Bronnen:

  • Visser, A.(red.), ‘Engelse parachutist overleeft de oorlog’ in: Oldebroek in oorlogstijd. Schuilplaats voor vreemdelingen (Wezep 1995)
  •  Gerdy van der Lans, Etgreun. Verhalen van een Oldebroekse jeugd door Leida van der Lans-van de Streek (Hilversum2017)
  •  Centraal Registratiebureau voor Joden, supplement A2, Collectie United Holocaust Memorial Museum (Dutch Survivor Lists) te Washington