Dinsdag t/m zaterdag van 11.00 tot 17.00 uur geopend

Joodse Maud komt terug bij onderduikadres

Joodse Maud komt terug bij onderduikadres
Maud Dahme-Peper heeft in Sjoel Elburg haar onderduikzusje Jo van Gulik-Westerink uit ’t Harde ontmoet. Het was een emotioneel weerzien, dat Maud met dankbaarheid vervulde. In haar gezelschap waren 21 historici uit de VS die onder leiding van Maud een studiereis door het Europa van de holocaust maken.

In het begin van de Tweede Wereldoorlog werden het Joodse meisje Maud Peper en haar zusje Rita, gescheiden van haar ouders, ondergebracht bij een boerenfamilie in Oldebroek (Gelderland). De beide meisjes werden daar liefdevol en met gevaar voor eigen leven in het gezin opgenomen, tot zij door verraad plotseling in veiligheid moesten worden gebracht in het naburige stadje Elburg. Daar doken zij onder op een zolder van een grachtenpand aan de Beekstraat 3 tot aan de bevrijding in 1945. Al die tijd waren de meisjes in het ongewisse of ze hun ouders ooit zouden weerzien. Na de oorlog werden de twee Joodse meisjes met hun ouders, die de oorlog wonderwel ook hadden overleefd, herenigd. Die hereniging zorgde zowel voor vreugde als verwarring. Maud en haar zusje waren na jaren behoorlijk van hun ouders vervreemd.

Op 21 juli 2008 heeft mevrouw Maud Dahme-Peper, nu woonachtig in New Jersey, Verenigde Staten, in gezelschap van een groep Amerikaanse historici de boerderij in Oldebroek en de stad Elburg bezocht waar zij en haar zusje ondergedoken hebben gezeten. Het bezoek aan Sjoel Elburg, het nieuwe museum over Joods leven in de provincie, kreeg een bijzonder karakter door het emotionele weerzien met haar onderduikzusje uit de oorlog, mevrouw Jo van Gulik-Westerink.

Bij de aankomst in het museum meldde zich de heer H. Blaauw uit ‘t Harde, die Maud nog uit de oorlog kende. Zij zagen elkaar voor het eerst in 63 jaar weer terug. De heer Blaauw had een bijzondere foto uit de oorlog meegenomen waarop de kleuterjuffrouw van Maud staat.

Vanaf het begin is Maud Dahme nauw betrokken geweest bij de totstandkoming van Sjoel Elburg. Het stadje waar zij ondergedoken zat, roept nog steeds bijzondere emoties bij haar op. Met meer dan gewone belangstelling keek Maud uit naar het bezoek aan het nieuwe museum in de oude synagoge van Elburg. Enige jaren geleden had zij het gebouw nog helemaal leeg gezien. Nu vertelde ze overweldigd te zijn door de fraaie aankleding en de prachtige expositie. In een kleine redevoering voor haar Amerikaanse gevolg zei Maud bewondering te hebben voor degenen die veel hebben geriskeerd om onderduikers te helpen.

Onderwijs
Na de oorlog is Maud Dahme-Peper naar de Verenigde Staten geemigreerd waar zij een gezin stichtte en kinderen en kleinkinderen kreeg. Zij heeft het tot haar levenstaak gemaakt volgende generaties te vertellen over de verschrikkingen van de oorlog, maar ook over gevaarlijke hulp aan onderduikers. Maud heeft haar aangrijpende levensverhaal opgetekend en houdt in Amerika lezingen over de holocaust en de hulp aan Joden. Zij heeft zelfs een prachtige film over haar levensloop laten maken. Deze documentaire draagt de veelbetekenende titel “A Hidden Child”.

Maud is jarenlang presidente geweest van de New Jersey Board of Education, vergelijkbaar met het ministerie van Onderwijs. Dat stichtte de New Jersey Commission on Holocaust Education. Met enige regelmaat brengt Maud voor deze commissie een bezoek aan Europa, waar zij met groepen historici en leraren uit de VS enkele concentratiekampen bezoekt. In Nederland gaat het gezelschap onder meer naar Vught en naar het Anne Frank huis in Amsterdam en haar eigen onderduikadressen in Oldebroek en Elburg. Op maandag 21 juli staat een bezoek aan het onderduikersdorp in Vierhouten op het programma en gaat het gezelschap naar de boederij in Oldebroek waar Maud ondergedoken zat.

Pers
Het bezoek van Maud heeft veel aandacht van vertegenwoordigers van de pers getrokken. Maud werd in de Sjoel geïnterviewd door radio Gelderland en ’s avonds zond TV Gelderland een verslag uit op het TVnieuws. Een TV ploeg heeft de hele dag opnamen gemaakt voor een documentaire uitzending op 3 september 2008 eveneens op TV Gelderland. In De Stentor van 22 juli 2008 is een uitgebreid verslag van het bezoek aan Oldebroek en Elburg gepubliceerd. Prof. Dr. B. Smalhout heeft zijn zaterdagcolumn in het dagblad De Telegraaf van 26 juli 2008 geheel gewijd aan het bezoek van Maud onder de kop De Rechtvaardigen.